قلب هر انسانی دارای 4 دریچه بوده که وظیفه‌ی اصلی آن‌ها به جریان انداختن خون در رگ‌ها است. هنگامی که این دریچه‌ها دچار اختلال می‌شوند باز و بسته شدن آن‌ها از روال عادی خارج می‌شود. مشکلات مختلف قلبی عروقی همگی از ناهماهنگی دریچه‌های قلب ناشی می‌شوند.

درمان قابل تجویز برای بیماری دریچه‌ی قلب به نوع عارضه، شدت آن و اینکه کدام دریچه دچار آسیب شده، وابسته است. در برخی موارد مشکلات دریچه‌ی قلب را تنها از طریق جراحی می‌توان برطرف نمود.

علائم بیماری دریچه قلب

بسیاری از افراد مبتلا به بیماری دریچه‌ی قلب برای سالیان سال هیچ علائمی از خود بروز نمی‌دهند. برخی نشانه‌ها و علائم بالقوه‌ی بیماری قلب عبارت‌اند از:

• شنیده شدن صداهای غیرعادی از قلب در حالتی که پزشک با گوشی خود در حال معاینه‌ی عمومی بیماری است.
• ایجاد خستگی در بیمار
• تنگی نفس علی‌الخصوص در شرایطی که فعالیت جسمانی سنگینی را تجربه می‌کنید یا در حالت استراحت به سر می‌برید.
• متورم شدن پاها و زانوها
• سرگیجه
• غش کردن
• ضربان قلب نامنظم

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که راجع به صدای تپش قلب خود نگرانی دارید، بهتر است به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. مواجهه با هر یک از علائم ذکر شده در این مقاله ضرورت مراجعه به متخصص را توجیه خواهد نمود.

علت پیدایش بیماری

قلب شامل مجموعاً 4 دریچه بوده که خون را در جهت صحیح به چرخش در می‌آورند. دریچه‌های قلب عبارت‌ از دریچه‌ی میترال، دریچه‌ی سه لتی، دریچه‌ی ریوی و دریچه‌ی آئورت هستند. هر دریچه دارای  غشاها (مجراها) بوده که در هر تپش قلب یک بار باز و بسته می‌شوند. در برخی مواقع باز و بسته شدن دریچه‌ها با مشکل روبرو می‌شود و در نتیجه گردش خون در قلب و بدن دچار اختلال می‌شوند.

بیماری دریچه‌ی قلب به دو صورت موروثی یا اکتسابی ایجاد می‌شود. در حالت موروثی کودک از بدو تولد با ناهنجاری‌های دریچه‌ی قلب روبرو خواهد بود و در نمونه‌های اکتسابی بیماری به دلیل عوامل مختلفی همچون عفونت یا سایر امراض جانبی در فرد پدید می‌آید.

به طور کُلی اختلالات دریچه‌ی قلب به 3 دسته‌ی زیر تقسیم می‌شوند:

• انقباض: در این شرایط مجراهای دریچه به‌خوبی بسته نمی‌شوند. خون به ناچار به داخل قلب برگشت می‌نماید. علت این است که مجراهای دریچه‌ای از جایگاه اصلی خود منحرف شده‌اند. از این نوع ناهنجاری تحت عنوان پرولاپس یاد می‌شود.
• سرخرگ کرونری (استنوسیس): در استنوسیس، مجراهای دریچه‌ای سفت و ضخیم می‌شوند. در این حالت احتمال تداخل آن‌ها با یکدیگر افزایش می‌یابد. نتیجه‌ی این وضعیت کوچک شدن قطر ورودی دریچه و کاهش حجم خون عبوری از داخل آن است.
• انسداد مجرا (Atresia): در این عارضه دریچه ماهیت فیزیولوژیک صحیح خود را از دست می‌دهد و بافتی ناهمگون از عبور جریان خون بین حفره‌های قلب جلوگیری می‌نماید.

عوامل مخاطره‌آمیز

چندین عامل، احتمال ابتلا به بیماری دریچه‌ی قلب را افزایش می‌دهند، این عوامل عبارت‌اند از:

• کهولت سن
• سابقه‌ی ابتلا به عفونت‌های قلبی
• سابقه‌ی حمله‌ی قلبی یا سایر بیماری‌های قلبی
• فشارخون بالا، کلسترول بالا، دیابت و سایر عوامل مخاطره‌آمیز
• بیماری‌های مادرزادی

عوارض جانبی

بیماری دریچه‌ی قلب با عوارض جانبی متعدد و مهلکی همراه است:

• ایست قلبی
• سکته
• لخته‌ی خون
• بی‌نظمی در ضربان قلب
• مرگ

منبع: چطورپدیا