اقدام سریع

1- هرگونه غذای گیر کرده بین دندانها را بردارید. یکی از اولین کارهایی که میتوانید امتحان کنید، حتی قبل از درمانهای خانگی، تمیز کردن سریع دندان است. سعی کنید هر ذرهای از غذا که در لابهلای دندان قرار گرفته و ممکن است باعث درد شود را بردارید.
نحوه استفاده درست از نخ دندان
- سعی کنید نخ دندانی در حدود 46 سانتیمتر بردارید و قسمت اعظم آن را دور یکی از انگشتان دست خود بپیچید و یک سر دیگر را در طرف مقابل نگاه دارید.
- نخ دندان را محکم بین انگشتان شست و سبابه خود بگیرید.
- نخ دندان را از یک طرف دیوارهی دندان وارد کرده و موقع خارج کردن از دیواره مقابل خارج کنید، یعنی نخ دندان یک حلقهی کامل بین دو دندان مجاور بزند؛ و هر ذره ماده غذایی را با استفاده از حرکات ملایم بیرون بیاورید.
- بهمحض اینکه نخ دندان به ناحیه لثه رسید، آن را به شکل یک نیمدایره بهطرف دیوارهی دندان مقابل حرکت دهید.
- دقت کنید که این کار را برای همه دندانها انجام دهید. حتی دندانهای عقب.
- پس از استفاده از نخ دندان، دهان خود را کاملاً بشویید. آب گرم را به سرعت در دهان خود بچرخانید تا موادی که میان دندانها باقیمانده است را نرم و سست کند. سپس آب را بیرون بریزید.

2- از دندان آسیب دیده استفاده نکنید. تا زمانی که دندان شما کاملاً بهبود نیافته است و همچنان در حال به کارگیری مراحل درمان هستید، از جویدن و خوردن غذا با آن ناحیه از دهان و دندان پرهیز کنید.
شما همچنین میتوانید از یک پرکننده موقت استفاده کنید. اگر دندان شما ترکخورده یا آسیبدیده است، میتوانید بهطور موقت از آدامس و مومهای پرکننده دندان استفاده کنید تا بتوانید یک راه حل دائمی پیدا کنید.
همچنین بسیاری از داروخانهها کیتهای پرکننده دندان را به فروش میرسانند. اینها از اکسید روی یا یک ماده مشابه ساخته شدهاند که فشار را کاهش داده و میتوانند تا حدود دو هفته کارایی داشته باشند. قیمت آنها هم در حدود 100 هزار تومان هست.
شما همچنین میتوانید کمی موم را در حفره ایجاد شده قرار دهید تا از آن محافظت کند. همچنین در هنگام غذا خوردن میتوانید مقداری پنبه در حفره قرار دهید تا از درد جلوگیری نماید.
3- از دارو برای تسکین درد استفاده کنید. از داروهای غیرتجویزی و داروهای تسکیندهنده درد، مانند استامینوفن / پاراستامول یا ایبوپروفن برای کاهش درد استفاده کنید تا زمانی که بتوانید به دندانپزشک مراجعه کنید. دستورالعملهای روی برچسب هر دارو را برای تعیین دوز مناسب دنبال کنید.
برای اکثر داروهای ضد درد، شما باید یک یا دو قرص را هر چهار تا شش ساعت مصرف کنید. با این حال، دوزهای دقیق هر دارو متفاوت است. این داروها را شما میتوانید بهراحتی در هر داروخانهای خریداری کنید و هزینه آن نیز بسیار ناچیز هست.
آسپیرین یا سایر داروهای ضد درد را مستقیماً بر روی لثه قرار ندهید. انجام این کار میتواند باعث آسیب شود و قطعاً بافت اطراف آن را تحریک میکند.

4- از یک داروی تسکین درد موضعی استفاده کنید. یک گزینه دیگر برای تسکین درد دندان پماد ضدعفونی کننده است. این پماد ناحیه اطراف دندان و یا بهصورت مستقیم حفره دندان را بیحس میکند. مواد تشکیل دهنده فعال در این داروها بنزوکائین است. دستورالعملهای روی برچسب دارو را برای تعیین مقدار و کاربرد مناسب آن دنبال کنید.
پمادهای موضعی مانند پماد «اوراژل» (Orajel) باید در اکثر داروخانهها در دسترس باشد. فقط توجه داشته باشید که از داروهای موضعی مخصوص دندان استفاده کنید. دیگر پمادهای موضعی تسکین دهنده درد میتوانند خطرناک باشند.
بنزوکائین در بعضی موارد باعث ایجاد یک وضعیت نادر اما خطرناک به نام متهموگلوبینمی میشود که میزان اکسیژن را در خون کاهش میدهد. کودکان کمتر از 2 سال نباید داروهای حاوی بنزوکائین مصرف کنند.

5- کمپرس سرد به کار ببرید. یک راه سریع دیگر برای کاهش درد دندان این است که آن را با سرما بیحس کنید. دمای سرد جریان خون را در آن منطقه کاهش میدهد. همانطور که جریان خون افت پیدا میکند، درد نیز کمتر خواهد شد.
نحوه استفاده از کمپرس سرد
- یک مکعب یخ را در یک کیسه پلاستیکی یا یکپارچه نازک قرار دهید و آن را به مدت 10 تا 15 دقیقه در ناحیه اطراف دندان دردقرار دهید.
- در فواصل 10 تا 15 دقیقه استراحت کنید. پس از هر استراحت، دوباره یخ را در ناحیه درد قرار دهید. فقط این نکته را در نظر داشته باشید که بین هر بار استفاده حتماً صبر کنید تا ناحیه به دمای طبیعی خود بازگردد؛ زیرا در غیر این صورت ممکن است به بافتهای صورت خود آسیب وارد کنید.
استفاده از درمانهای خانگی موقت

1- ناحیه درد با استفاده از گیاه میخک بیحس کنید. میخک یک داروی گیاهی برای پیشگیری از دندان درد از زمانهای قدیم است، زیرا آنها دارای اثر طبیعی بیحس کنندگی هستند و در کشتن باکتریها نیز مفید هستند. شما میتوانید از میخک کامل، پودر میخک و یا روغن میخک برای از بین بردن درد دندان استفاده کنید.
نکاتی برای استفاده از گیاه میخک
- استفاده از پودر میخک: دستهای خود را تمیز کنید و سپس مقداری پودر میخک را بین لثه و گونه ناحیه درد قرار دهید. وقتیکه میخکها با بزاق دهان شما ترکیب میشوند، بافت اطراف آن ناحیه را بیحس میکنند.
- استفاده از میخک کامل: چند عدد میخک را در دهان خود و در نزدیکی ناحیه درد بگذارید و با بزاق خود خیس کنید تا نرم شوند و سپس، آنها را با استفاده از دندانهایی که درد ندارند، له کنید تا روغن آنها خارج شود.
- استفاده از روغن میخک: چند قطره روغن میخک را با نصف قاشق چایخوری (2?5 میلیلیتر) روغن زیتون مخلوط کنید. سپس توسط یک پنبه استریل مخلوط را در اطراف ناحیه درد بمالید.

2- دهان را با آبنمک شستشو دهید. راه دیگری برای کاهش درد و کشتن باکتریها شستشوی دهان با آبنمک است. نمک یک درمان نیست اما میتواند دهان را از باکتریها پاک کند و رطوبت را از لثهی متورمی که اطراف دندان آسیب دیده را احاطه کرده است، بیرون بکشد و درنتیجه آن را تسکین دهد.
- 1 قاشق چایخوری (5 میلیلیتر) نمک را با 8 اونس (250 میلیلیتر) آب گرم ترکیب کنید. قبل از مصرف، نمک را در آب حل کنید.
- دهان خود را با این محلول به مدت 30 ثانیه شستشو دهید و سپس آن را بیرون بریزید. در صورت نیاز این کار را تکرار کنید.
- بعد از شستشوی دهان با آبنمک به جهت از بین رفتن شوری دهان میتوانید دهان خود را به مدت 30 ثانیه با آب شیرین بشویید.

3- سیر یا پیاز را امتحان کنید. هر دوی این سبزیجات رایج داروهای سنتی برای درد دندان هستند و به نظر میرسد خواص ضد باکتریایی دارند. با اینکه ممکن است بوی آنها برای شما مطبوع نباشد، اما برای کشتن میکروبهای مضر در دهان بسیار مناسب هستند و میتوانند درد شما را بهطور موقتی تسکین دهند.
- یک حبه سیر را بین دندان آسیبدیده یا لثهی دندان آسیبدیده و گونهتان بگذارید و نگهدارید تا زمانی که درد کاهش یابد.
- به همین ترتیب، یک تکه کوچک پیاز را روی دندان آسیبدیده قرار دهید.

4- خمیر بایبری درست کنید. پوست ریشه بایبری یک آنتیبیوتیک طبیعی است و همچنین حاوی تانن ها و فلاونوئیدها هستند که رطوبت آنها را افزایش میدهند. این گیاه در صورتیکه با سرکه مخلوط شود، تقریباً به شکل خمیر درمیآید و میتوان از آن بهمنظور کاهش درد دندان، کاهش تورم و استحکام لثهها استفاده کرد.
طرز تهیه خمیر بایبری
- حدود 2?5سانتیمتر پوست بایبری پودر شده را با یکچهارم قاشق چایخوری (1?25 میلیلیتر) سرکه مخلوط کنید. در صورت نیاز، پوست یا سرکه بیشتری استفاده کنید.
- این خمیر را مستقیماً به ناحیه لثه دهانتان بمالید و اجازه دهید تا درد کم شود. سپس آن را با آب گرم بشویید.
- بهعنوان یک جایگزین برای خمیر بایبری، شما همچنین میتوانید از خمیردندان ضدحساسیت نیز استفاده کنید. سعی کنید خمیردندان را تا زمانی که درد دندان فروکش کند در آن ناحیه نگه دارید.

5- از مخلوط زنجبیل و فلفل کاین (فلفل قرمز) استفاده کنید. اگر دندانهای شما آسیب دیده یا حساس هستند، خمیر ساخته شده از پودر زنجبیل، فلفل قرمز و آب میتواند تسکین دهنده درد دندان شما باشد. گرچه هر دوی این ادویهها را میتوانید بهتنهایی برای تسکین درد دندان استفاده کنید، اما زمانی که آنها را باهم مخلوط کنید به نتایج بهتری خواهید رسید.
طرز تهیه خمیر زنجبیل و فلفل قرمز
- به میزان مساوی از پودر زنجبیل و فلفل قرمز را باهم مخلوط کنید. چند قطره آب به مخلوط اضافه کنید تا بتوانید مواد را باهم ترکیب کرده و یک خمیر درست کنید.
- سپس توپ کوچکی از پنبه آماده کنید و به میزان کافی به خمیر مورد نظر آغشتهاش کنید؛ حالا آن را درست روی دندانتان بگذارید و تا زمان فروکش کردن درد یا حداقل تازمانی که طاقتش را دارید، پنبه را از دهانتان خارج نکنید.
- مراقب باشید که پنبه آغشته به خمیر به لثه و زبان و گونه شما برخورد نکند زیرا ممکن است باعث ایجاد تحریک یا سوزش شود.

6- از تنتور میر استفاده کنید. میر صمغی است که از درختهای سرسخت و خاردار درمیآید و در مواردی مانند عطر، بخور دادن و دارو استفاده میشود. با داشتن خواص سفت کنندگی، میر میتواند التهاب دردناک را کاهش دهد و همچنین باکتریها را از بین ببرد. از این رو، تنتور میر از زمانهای گذشته بهعنوان درمان خانگی برای درد دندانها مورد استفاده قرار میگرفته است.
چگونه میتوان تنتور میر را تهیه کرد
- در یک ظرف کوچک، 1 قاشق چایخوری (5 میلیلیتر) از پودر میر را در 2 فنجان (500 میلیلیتر) آب به مدت 30 دقیقه حرارت دهید. سپس بگذارید تا خنک شود.
- 1 قاشق چایخوری (5 میلیلیتر) از این مایع را با نصف فنجان (125 میلیلیتر) آب مخلوط کنید و با محلول حاصل تا 5 یا 6 بار در روز دهان خود را بشویید.

7- یک کیسه چای مرطوب را در ناحیه دردناک قرار دهید. همانند پوست ریشه باربری، چای سیاه نیز حاوی تانن است که میتواند التهاب را کاهش دهد. چای نعناع نیز دارای اثر خفیف بیحس کنندگی است و میتواند درد را تسکین دهد. این موارد اغلب در درمان خانگی درد دندانها استفاده میشوند.
- برای استفاده از چای بهعنوان تسکین درد، کیسه چای را در یک ظرف کوچک از آب به مدت 30 ثانیه در ماکروویو گرم کنید. سپس، آب اضافی آن را بگیرید.
- کیسه چای را روی دندان یا در ناحیه لثه خود قرار دهید و بهآرامی آن را بفشارید تا زمانی که درد کاهش یابد.

8?-از الکل ضد باکتری استفاده کنید. این مورد به معنای مصرف و نوشیدن الکل برای تسکین درد نیست. بلکه، شما میتوانید مقدار خیلی کمی الکل را مستقیماً روی دندان قرار دهید تا درد دندان کمی تسکین پیدا کند.
- یک توپ پنبه استریل را در الکل خیس کنید و آن را روی دندان قرار دهید. همچنین میتوانید جرعهای از نوشیدنی را در دهان خود بریزید و آن را در ناحیه دردناک نگهدارید و سپس بیرون بریزید. هر گونه تسکین درد با استفاده از این روش کاملاً موقتی خواهد بود.
مراجعه به دندانپزشک حرفهای

1- یک قرار ملاقات با دندانپزشک خود تنظیم کنید. درمانهای خانگی هرگز بهعنوان یک درمان دائمی نیستند و تنها برای تسکین درد موقتی مفید هستند. اگر درد دندان ادامه پیدا کند و یا بدتر شود، شما باید حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید.
در پس دندان درد شما ممکن است مشکلات جدی وجود داشته باشد. این مشکلات میتواند شامل ترک مینای دندان، پوسیدگی دندان و کرمخوردگی و عفونت باشند. اگر درد شما با درمانهای خانگی برطرف نشود، معمولاً با تورم، تب و چرک همراه خواهد بود. همچنین اگر درد دندان و فک با درد سینه همراه باشد، ممکن است دچار آسیبهای دیگری نظیر حمله قلبی شوید.

2- از پٌر کننده دندان استفاده کنید. یک دندانپزشک ممکن است دندان شما را بررسی کند و تشخیص دهد که درد ناشی از پوسیدگی دندان است. پوسیدگی دندان یعنی عواملی که اسید باکتریایی مینا را از بین میبرند و ریشه دندان را در معرض خطر قرار میدهند؛ یا اینکه، ممکن است شما قبلاً دندان خود را پٌر کرده و در حال حاضر سست شده باشد. در هر دو مورد دندان شما باید پر شود.
بعد از بیحس کردن دندان و لثه، دندانپزشک ابتدا قسمت پوسیده دندان را از بین میبرد. سپس حفره را با مواد پرکننده مانند کامپوزیت یا آمالگام پر میکند.
پٌر کنندهها انواع مختلفی دارند. نوع کامپوزیت معمولاً از یک رزین پلاستیکی، شیشه یا پرسلن ساخته میشود و به تقریباً با رنگ دندانهای شما مطابقت دارد. پرکننده آمالگام معمولاً از نقره ساختهشده و ممکن است از کامپوزیت قویتر باشد اما با رنگ دندانها مطابقت ندارد. آنها همچنین مقدار کمی جیوه سمی آزاد میکنند.
- طول عمر پٌر کنندهها: آنها ممکن است بعد از مدتی کاملاً ترکخورده و جدا شوند و یا اینکه کمی شل شوند. دندانپزشک، پٌر کننده قدیمی را برداشته و هرگونه پوسیدگی جدید را از بین میبرد و مواد جدید قرار میدهد.

3- از تاج دندان استفاده کنید. یک تاج دندان که با عنوان کلاهک هم نامیده میشود، زمانی که دندان آسیبدیده است، مورد استفاده قرار میگیرد. تاج دندان اساساً یکدندان مصنوعی است که شکل و عملکردی دقیقاً مشابه دندان طبیعی دارد و دندان را از آسیب بیشتر محافظت میکند. تاج دندان در مواردی نظیر پوسیدگی شدید دندان، پالپیت، سایش، شکستگیهای دندان یا عفونتهای شدید مورد استفاده قرار میگیرد.
- اگر پوسیدگی دندان بیش از حد باشد، یا در شرف آسیب رساندن به ریشه دندان باشد، تنها یک پٌر کننده کافی نیست و دندانپزشک ممکن است از یک تاج دندان استفاده کند.
- بهطورکلی، دندانپزشک ابتدا ناحیهای از دندان و دهان شما را بیحس میکند. سپس دندان آسیب دیده را جدا کرده و تاج دندانی را که مطابق با قالب دهان و دندان شما ساخته شده است را جایگزین آن میکند. این تاجها از همان مواد ترمیمی که بهعنوان پٌر کننده استفاده میشوند، ساخته شدهاند.

4- از بین رفتن بافت لثهها. ممکن است که درد شما ناشی از دندان نباشد، بلکه توسط لثههای شما ایجاد شود. در بعضی از افراد لثهها در حال فرو رفتن (عقب رفتن) هستند. این جمله به این معنی است که لثهها از دندانهای شما فاصله گرفته و دورتر میشوند که منجر به ضعیف شدن مینا و اعصاب دندان شده و درنتیجه باعث آسیبپذیری هر چه بیشتر دندانها میشود.
- اگر درد شما به علت فرو رفتن لثه باشد، دندانپزشک ممکن است مراقبتهای پیشگیرانه را تجویز کند. گاهی اوقات فرو رفتن لثه ناشی از عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. دندانپزشک ممکن است به شما توصیه کند که بهطور منظم از نخ دندان استفاده کنید، از مسواک با برسهای نرم استفاده کنید و از یک خمیردندان مناسب استفاده کنید.
- در شرایط بد، دندانپزشک ممکن است شما را به یک جراح دهان و دندان و یا پریودنتین برای پیوند زدن ارجاع دهد. جراح جراح بافتهای سالم را از سقف دهان شما جدا میکند و سپس آن را به لثههای آسیبدیده پیوند میدهد. پس از آن بافت پیوند خورده التیام مییابد و از دندانها محافظت میکند.
- این روش شما را از آسیبهای ریشه دندان در آینده محافظت میکند و در عین حال یک روش زیباییشناختی نیز هست که باعث میشود بیماران در لبخندهایشان اعتمادبهنفس بیشتری داشته باشند.

5- از داروهای ضد حساسیت (دسنسیتیزرها) استفاده کنید. اگر دندان درد شما به خاطر کرمخوردگی، پوسیدگی و یا آسیبدیدگی نباشد، ممکن است حساسیت کمی به علت از دست رفتن مینای دندان داشته باشید. برای رفع این حساسیت درمانهایی وجود:
- دسنسیتیزر یک داروی موضعی است که بهتدریج حساسیت عصب دندانها را کاهش میدهد. همانطور که حساسیت اعصاب کمتر میشود، باید درد شما نیز کمتر شود.

6- عفونت دندان را درمان کنید. درد شما ممکن است از عفونت یا التهاب در ناحیه سطح دندان یا حتی در ریشه دندان باشد. اگر چنین است، این عفونت حتماً باید از بین برود تا گسترش پیدا نکند.
- آنتیبیوتیکهای تجویز شده فقط در صورت داشتن عفونت دردهان مورد نیاز است.
- عفونت معمولاً درنتیجهی آبسههای ناشی از پوسیدگی یا آسیبدیدگی است.

7- در صورت نیاز دندان را بکشید. اگر دندان درد شما به علت یک دندان بسیار عفونی و آسیبدیده و یا به علت فشار دندان عقل شما باشد، ممکن است لازم باشد آن را توسط یک دندانپزشک بکشید. کشیدن دندان باید بهعنوان آخرین گزینه باشد.
- دندان عقل را معمولاً میکشند، زیرا آنها میتوانند دندانهای دیگر را تحتفشار قرار دهند. با زیاد شدن تعداد دندانها، فشار بیشتری در دهان اعمال میشود و باعث درد و یا عفونت احتمالی میشود. این فشردگی میتواند فرم فک و نوع جویدن شما را عوض کند و دردناک باشد و همچنین میتواند اختلالات (TMJ) ایجاد کند که باعث سردرد شود.
جلوگیری از بازگشت درد دندان

1- بهطور مرتب از مسواک نخ دندان استفاده کنید. برای جلوگیری از بازگشت درد دندان و آسیبهای جدید و بدتر، شما باید روشهای بهداشت دهان و دندان را یاد بگیرید. این روشها دندانهای شما را سالم، قوی و بدون درد نگه میدارد.
- روزی دو بار از مسواک و یک بار از نخ دندان استفاده کنید. به یک دندانپزشک هر 6 ماه یک بار یا حداقل یکبار در سال برای بررسی مراجعه کنید. او قادر خواهد بود تا هرگونه مشکل ممکن را تشخیص داده و از بروز مشکلات جدی پیشگیری نماید.
- با وجود اینکه استفاده از مسواک و نخ دندان قادر نخواهد بود که آسیبدیدگیهای از قبل به وجود آمده را برطرف کند، اما میتواند از انهدام زودهنگام جلوگیری کرده و مانع از آسیبهای آینده شود.
- همواره سعی کنید مسواک یا نخ دندان را با خود به همراه داشته باشید. اگر قادر به مسواک زدن نیستید، حداقل دهان خود را با آب بشویید.

2- یک رژیم غذایی خوب برای سلامتی دهان و دندان داشته باشید. چیزی که میخورید، مشخص میکند که دندانهای شما چقدر سالم هستند. برای مثال، هر وقت شما قند میخورید، با باکتریها واکنش داده و اسیدهای چرب را تشکیل میدهند که میتوانند موجب سایش و از بین رفتن مینای دندان شوند. برای داشتن دندانهای بهتر و قویتر، مصرف قند و شکر خود را کاهش دهید.
- از مصرف نوشابههای گازدار، نوشیدنیهای شیرین، چای شیرین یا قهوه شیرین بپرهیزید. آب بیشتری را در رژیم غذایی خود وارد کنید.
- از خوردن غذاهای کمارزش مثل شکلات و شیرینی پرهیز کنید.
- از غذاهای اسیدی و آبمیوهها مانند عصاره دانه گریپفروت، کولا و شراب اجتناب کنید. بهجای آن از غذاهای قلیایی یا غیر اسیدی مانند ماست، پنیر یا شیر استفاده کنید.

3- از مسواک و خمیردندان ویژه استفاده کنید. اگر درد دندان شما به علت حساسیتهای دندان است، از مسواک و خمیردندان مخصوص دندانهای بسیار حساس استفاده کنید. شما میتوانید آنها را در اکثر داروخانهها پیدا کنید.
- حساسیت دندانها اغلب براثر فرورفتگیهای لثه به وجود میآید. همانطور که لثهها کوچک میشوند، عاج دندان زیر سطح مینای دندان قرار میگیرد. خمیردندان مخصوص دندانهای حساس برای تمیز کردن این قسمت از دندان با استفاده از مواد ملایمتر طراحیشده است.
- از مسواک با برس های نرم استفاده کنید. اگر درد دندان شما در ارتباط با فرورفتگی لثه باشد، مسواک با برس های نرم میتواند برای حفظ بیشتر بافتهای طبیعی لثه مفید باشد.
- مسواکهای سخت و متوسط اغلب در تمیز کردن پوسیدگی و جرمها مؤثرتر هستند، اما اگر دردهای ناشی از فرورفتگی لثه و یا مشکلات مشابه دارید، مسواکهای نرم گزینه بهتری هستند.
منبع:چطورپدیا